آیین نامه شماره ۹۵

آیین‌نامه ضوابط مربوط به بیمه مشترک

شورای‌عالی بیمه در اجرای ماده ۱۷ قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه  گری، در جلسه مورخ ۱۳۹۶/۰۶/۲۶ آیین‌نامه«ضوابط مربوط به بیمه  مشترک» را مشتمل بر ۱۲ ماده و ۳ تبصره به شرح ذیل تصویب نمود:

 ماده ۱-      کلمات و عبارات زیر صرف نظر از هر مفهوم دیگری که داشته باشند، در این آیین­نامه با مفاهیم زیر استفاده شده­‏اند:

• بیمه  مشترک: تحت پوشش قرار دادن مورد بیمه  به نفع یک شخص یا اشخاص معین در مقابل خطرات یکسان توسط بیش از یک مؤسسه بیمه  مستقیم به نحوی که هر یک از مؤسسات بیمه  مستقیم درصدی از ریسک را بر عهده می­گیرد.
• بیمه  مشترک با راهبر: نوعی بیمه  مشترک که یک مؤسسه بیمه  مستقیم به عنوان راهبر بیمه  مشترک و چند مؤسسه بیمه  مستقیم به عنوان اعضای بیمه  مشترک انتخاب و یک بیمه ­نامه با مدت و شرایط و خطرهای یکسان از طرف همه اعضا، توسط راهبر صادر می­شود.
• راهبر بیمه  مشترک: مؤسسه بیمه ‏ مستقیمی که واجد شرایط مقرر در این آیین­نامه بوده و با درخواست کتبی بیمه ­گذار یا با توافق چند مؤسسه بیمه  مستقیم و با موافقت کتبی بیمه ­گذار به عنوان راهبر بیمه  مشترک انتخاب می‌شود و وظایف مصرح در کلوز آن را بر عهده دارد.
• کلوز بیمه  مشترک: متن استاندارد پیوست این آیین­نامه که همزمان با صدور بیمه ­نامه مشترک، تنظیم و به مهر و امضای راهبر و کلیه اعضا و بیمه ­گذار می­رسد و در آن وظایف و اختیارات راهبر و اعضا، سهم راهبر و اعضا و حق بیمه  متعلق به هر یک از آنها درج می­گردد.

ماده ۲-راهبر بیمه  مشترک باید حداقل معادل ۱۵ درصد مبلغ بیمه ­ شده یا حد تعهد بیمه ­نامه پس از کسر سهم اتکایی اجباری، ظرفیت مجاز نگهداری ریسک داشته باشد.

ماده ۳-راهبر بیمه  مشترک به نیابت از اعضای بیمه  مشترک، وظایف زیر را بر عهده دارد:

• نرخ و شرایط بیمه ­نامه را تعیین و قبل از صدور بیمه ­نامه با اعضای بیمه  مشترک توافق نموده و بر اساس توافق مذکور درصد سهم خود و هر یک از اعضا از ریسک را تعیین نماید.
• چنانچه  مبلغ بیمه  شده/حد تعهد بیمه ­نامه از نصاب­های مقرر در ماده ۶ آیین­نامه شماره ۷۶ و اصلاحات بعدی آن بیشتر باشد، موافقت بیمه  مرکزی در خصوص نرخ و شرایط آن را اخذ نماید.
• بیمه ­نامه مشترک را صادر و در کلوز آن سهم خود و هر یک از اعضای از ریسک ، حق بیمه  متعلق به راهبر و هر عضو و وظایف و اختیارات راهبر و اعضا را درج نماید و به مهر و امضای خود و کلیه اعضا و بیمه ­گذار برساند.
• کل حق ­بیمه  و مالیات بر ارزش افزوده آن را از بیمه ­گذار دریافت و پس از کسر کارمزد شبکه فروش بر اساس آیین­نامه کارمزد نمایندگی و دلالی رسمی بیمه  (آیین­نامه شماره ۸۳) و هزینه‌های بیمه ­گری طبق توافق فیمابین، سهم هر یک از اعضا از حق بیمه  را به آنان پرداخت نماید.

تبصره۱- اعضای بیمه  مشترک موظفند مالیات بر ارزش افزوده سهم خود را راساً به حساب سازمان امور مالیاتی واریز نماید.

تبصره ۲- راهبر بیمه   مشترک می­تواند وفق توافقات مندرج در کلوز بیمه  مشترک درصدی از حق بیمه  را به عنوان هزینه مدیریت و بازاریابی  منظور نماید.

تبصره ۳- در صورتی که راهبر بیمه  مشترک نتواند حق بیمه  را به ترتیب مقرر در بیمه ­نامه وصول نماید، موظف است موضوع را ظرف ۱۵ روز پس از موعد پرداخت، جهت اتخاذ تصمیم مقتضی به اطلاع اعضا برساند.

۵-   در صورت وقوع حادثه و ادعای خسارت توسط بیمه ­گذار، کارشناس یا ارزیاب خسارت بیمه ­ای مجاز را انتخاب کند و پس از قطعی شدن مبلغ خسارت، سهم هر یک از اعضا از کل خسارت پرداختی را وفق توافقات مندرج در کلوز بیمه  مشترک دریافت و کل خسارت بیمه ­گذار را طبق مفاد بیمه ­نامه صادره پرداخت نماید.

۶-   در صورتی که اعضا اختیار اخذ پوشش اتکایی اختیاری را به راهبر بیمه  مشترک واگذار نموده باشند، راهبر موظف است در این خصوص اقدام لازم را به عمل آورده و ضمن اعلام وضعیت پوشش اتکایی اخذ شده به اعضا و تعیین سهم هر یک از آنها از حق بیمه  اتکایی پرداختی، در صورت وقوع خسارت سهم بیمه ­گر اتکایی از خسارت را وصول نموده و سهم هر یک از اعضا را به آنها بپردازد.

۷-   کلیه اطلاعات مربوط به بیمه ­نامه و کلوز بیمه  مشترک را از طریق سامانه نظارت و هدایت الکترونیکی بیمه  (سنهاب) برای بیمه  مرکزی ارسال نماید.

۸-  در صورت بروز اختلاف و اقامه دعوی در مراجع ذی­صلاح قانونی توسط بیمه ­گذار، یا سایر اشخاص ذی­نفع، به نیابت/ وکالت از سایر اعضا نزد مراجع مذکور از حقوق قانونی خود و اعضا دفاع نماید.

۹-   در صورتیکه امکان بازیافت خسارت پرداخت شده از شخص یا اشخاصی که مسئول وقوع حادثه هستند وجود داشته باشد، ظرف مهلت قانونی مقرر، اقدام لازم برعلیه آنها بعمل آورده و در صورت موفقیت سهم هریک از اعضا از مبالغ بازیافتی را پس از کسر هزینه های مربوط بپردازد.

ماده ۴-مؤسسه بیمه  مستقیم عضو بیمه  مشترک موظف است اطلاعات مربوط به سهم خود از بیمه ­نامه صادره را از طریق سامانه نظارت و هدایت الکترونیکی بیمه  (سنهاب) برای بیمه  مرکزی ارسال نماید.

ماده ۵-مؤسسه بیمه  مستقیم پس از صدور بیمه ­نامه برای هر مورد بیمه  یا مبلغ هر ریسک، مجاز به بیمه  مشترک نمودن آن نیست. راهبر و اعضای بیمه  مشترک نیز نمی­توانند سهم خود از بیمه ­نامه مشترک صادر شده را مجدداً بیمه  مشترک نمایند.

ماده ۶-مؤسسات بیمه  مستقیم مناطق آزاد تجاری- صنعتی ج.ا.ایران با رعایت ماده ۳ مقررات تاسیس و فعالیت مؤسسات بیمه  در مناطق آزاد تجاری- صنعتی ج.ا.ایران و مشروط به رعایت ضوابط این آیین­نامه فقط می­توانند عضو یا راهبر بیمه  مشترک مربوط به موضوعات یا موارد بیمه  موجود در مناطق آزاد تجاری- صنعتی ج.ا.ایران باشند.

ماده ۷-مؤسسات بیمه  مستقیم موظفند از تاریخ لازم­الاجرا شدن این آیین نامه حساب مربوط به عملیات بیمه  مشترک با راهبر را طبق نمونه­ای که بیمه  مرکزی ابلاغ خواهد کرد، ثبت نمایند.

ماده ۸-از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این آیین­نامه انعقاد قرارداد بیمه  تحت عناوینی از قبیل کنسرسیوم و کلوز بیمه  مشترک و بیمه ­گر راهبر و سایر عناوین مشابه ممنوع است.

ماده ۹-عضو بیمه  مشترک، با مهر و امضای کلوز بیمه  مشترک، مکلف به رعایت موارد زیر است:

۱-     در صورت بروز خسارت، سهم خود از خسارت را وفق توافقات مندرج در کلوز مذکور به راهبر بیمه  مشترک پراخت نماید.

۲-    کلیه تصمیمات راهبر بیمه  مشترک در رابطه با پرداخت خسارت را بدون مراجعه به مراجع ذیصلاح قانونی، ارجاع به داوری و یا انجام سایر اقدامات حقوقی، بپذیرد.

۳-   تصمیمات مراجع ذی­صلاح قانونی که بر علیه راهبر بیمه  مشترک اتخاذ و اجرا شده است را تا میزان سهم خود و بدون نیاز به ارسال اطلاعیه رسمی از سوی مراجع مذکور، بپذیرد.

ماده ۱۰-هر گونه‌ اختلاف‌ بین راهبر و اعضای بیمه  مشترک به استثنای موارد مندرج در ماده ۹ این آیین‌نامه، در صورتی‌ که‌ از طریق‌ مذاکره‌ حل‌ وفصل‌ نشود، به‌ داور مرضی‌الطرفین‌ یا هیئت داوری ارجاع‌ خواهد شد و رأی‌ داور‌ مزبور یا هیئت داوری قطعی‌ و برای‌ طرفین ‌لازم‌الاتباع‌ است‌.

ماده ۱۱-مؤسسات بیمه  مستقیم موظفند در صدور بیمه  نامه مشترک با راهبر، الزامات این آیین­نامه را رعایت نمایند و درصورت عدم رعایت این آیین­نامه، بیمه  مرکزی می‏تواند متناسب با نوع، سابقه، تکرار و تعدد قصور یا تخلف مؤسسه بیمه  مذکور اقدامات زیر را به عمل آورد:

۱-      تذکر کتبی به کارکنان کلیدی ذیربط؛

۲-     اخطار کتبی به کارکنان کلیدی ذیربط؛

۳-     سلب صلاحیت حرفه­ای کارکنان کلیدی ذیربط برای مدتی که بیمه  مرکزی تعیین می­کند؛

۴-     منع مؤسسه بیمه  مستقیم از راهبری در بیمه  مشترک برای مدتی که بیمه  مرکزی تعیین می­کند.

ماده ۱۲-این آیین­نامه از تاریخ ۱۳۹۷/۰۱/۰۱ لازم‌الاجرا است.     

کلوز بیمه  مشترک

مربوط به بیمه  نامه شماره .......

بیمه  گذار: ......................

نوع بیمه : ...................

موضوع بیمه : .....................

به موجب این کلوز که همزمان با صدور بیمه ­نامه و با رعایت مفاد آن تنظیم شده است، مؤسسات بیمه  زیر حسب مورد با توافق فیمابین و موافقت بیمه ­گذار و یا با درخواست کتبی بیمه ­گذار، مؤسسـه بیمه  ............... را به عنوان راهبر بیمه  مشترک تعیین و موارد زیر را مورد توافق قراردادند.

۱- راهبر بیمه  مشترک موظف است به نیابت از سایر مؤسسات بیمه  عضو، اقدامات زیر را به عمل آورد:

۱-۱- نرخ و شرایط بیمه ­نامه را با رعایت آیین­نامه­های مصوب شورای­عالی بیمه  تعیین کند.

۲-۱- قبل از صدور بیمه ­نامه، موافقت اعضا را درمورد میزان سهم آنها از صددرصد ریسک جلب نماید.

۳-۱- بیمه ­نامه را صادر و نسبت به درج سهم خود و هر یک از مؤسسات بیمه  مستقیم عضو و حق بیمه  متعلق به هر یک از آنها در این کلوز اقدام نماید.

۴-۱- کل حق بیمه  و مالیات بر ارزش افزوده را از بیمه ­گذار دریافت نموده و سهم هر یک از مؤسسات بیمه  مستقیم عضو از مبالغ مذکور را پس از کسر حق بیمه  اتکایی اختیاری (در صورت واگذاری توسط راهبر بیمه  مشترک) و کارمزد شبکه فروش طبق آیین­نامه شماره ۸۳ مصوب شورای­عالی بیمه  و اصلاحات بعدی آن، حداکثر طی ۱۵ روز کاری به آنان پرداخت نماید. در صورتی که راهبر نتواند حق بیمه  را به ترتیب مقرر در بیمه  نامه وصول نماید باید موضوع را ظرف ۱۵ روز پس از موعد پرداخت، جهت اتخاذ تصمیم مقتضی به اطلاع اعضا برساند.

تبصره- راهبر بیمه  مشترک می­تواند در صورت موافقت اعضا، .... درصد از حق بیمه  را به عنوان هزینه مدیریت و بازاریابی  منظور نماید.

 ۵-۱- در صورت وقوع حادثه و ادعای خسارت توسط بیمه ­گذار، نسبت به انتخاب کارشناس یا ارزیاب خسارت بیمه ­ای مجاز اقدام و پس از قطعی شدن میزان خسارت قابل پرداخت نسبت به اخذ سهم هر یک از اعضا از خسارت اقدام و کل خسارت بیمه ­گذار را طبق مفاد بیمه ­نامه صادره پرداخت نماید.

۶-۱- در صورتی که اعضا اختیار اخذ پوشش اتکایی اختیاری را به راهبر بیمه  مشترک واگذار نموده باشند، ضمن اعلام وضعیت پوشش اتکایی اخذ شده به اعضا و تعیین سهم هر یک از آنها از حق بیمه  پرداختی، در صورت وقوع خسارت نسبت به اخذ سهم بیمه ­گر اتکایی از خسارت اقدام نموده و سهم هر یک از اعضا را به آنها بپردازد.

۷-۱- در صورتیکه امکان بازیافت خسارت پرداخت شده از شخص یا اشخاصی که مسئول وقوع حادثه هستند وجود داشته باشد، ظرف مهلت قانونی مقرر، اقدام لازم برعلیه آنها بعمل آورده و در صورت موفقیت سهم هریک از اعضا از مبالغ بازیافتی را پس از کسر هزینه های مربوط، به آنها بپردازد.

۸-۱- در صورت بروز اختلاف و اقامه دعوی در مراجع ذی­صلاح قانونی توسط بیمه ­گذار یا سایر اشخاص ذی­نفع، به نیابت/وکالت از سایر اعضا در محاکم مربوط شرکت و از حقوق قانونی خود و اعضا دفاع نماید.

۲- مؤسسات بیمه  مستقیم عضو بیمه  مشترک، با مهر و امضاء این کلوز، مکلف به رعایت موارد زیر هستند:

۱-۲- در صورت بروز خسارت سهم خود از خسارت را به راهبر بیمه  مشترک پراخت نمایند.

۲-۲- کلیه تصمیمات راهبر بیمه  مشترک در رابطه با پرداخت خسارت را بدون مراجعه به مراجع ذی­صلاح قانونی، ارجاع به داوری و سایر اقدامات حقوقی، بپذیرند.

۳-۲- تصمیمات مراجع ذی‌صلاح قانونی که بر علیه راهبر بیمه  مشترک اتخاذ و اجرا شده است را تا میزان سهم خود و بدون نیاز به ارسال اطلاعیه رسمی از سوی مراجع مذکور، بپذیرند.

۳- هرگونه‌ اختلاف‌ بین راهبر و اعضای بیمه  مشترک به استثناء موارد مندرج در بند ۲ این کلوز، در صورتی‌ که‌ از طریق‌ مذاکره،‌ حل‌ و فصل‌ نشود به‌ داور مرضی‌الطرفین‌ یا هیئت داوری ارجاع‌ خواهد شد و رأی‌ داور‌ مزبور یا هیئت داوری قطعی‌ و برای‌ طرفین ‌لازم‌الاتباع‌ است‌.

۴- سهم راهبر و اعضاء بیمه  مشترک به شرح جدول زیر می باشد: